Kruistochten en tempeliers

Waar je bij Syrië misschien niet automatisch aan denkt is dat het land een aantal bijzondere burchten bezit uit de tijd van de kruistochten. De meest beroemde (waar we gelukkig ook naartoe gaan) is Krak des Chevaliers dat stamt uit de eerste helft van de 12e eeuw.

Het hoe en waarom van de kruistochten is niet zo heel eenvoudig in een paar korte zinnen uit te leggen. Heb toevallig (nou ja, niet helemaal toevallig) een boekje over de eerste kruistocht gelezen, waarvan de hoofdlijn eigenlijk is dat de eerste kruistocht een samenloop van omstandigheden was. Er waren in West Europa, en dan met name Frankrijk, veel jongere adelijke zonen met te veel energie en wapens en te weinig nuttige tijdsbesteding. Het aantal plunderingen, rooftochten en familie-vetes was een zorgelijk probleem geworden. Alexius Comnenus, keizer van het Bijzantijnse Rijk had al enige jaren terug de Paus in Rome om hulp gevraagd omdat een deel van zijn gebied door de Seljoeken (een Turks geslacht dat zich onlangs tot de islam had bekeerd) was veroverd. In eerste instantie had Rome niet gereageerd, totdat Urbanus II Paus werd - een Fransman die zich zorgen maakte om de problemen met de ridders in zijn geboorteland.

De kruistocht was in eerste instantie bedoeld als een militaire expeditie voor Franse ridders en in eerste instantie werd er helemaal niet in het vooruitzicht gesteld dat deelname zou leiden tot verlossing van zonden of wat dan ook. Sterker nog, toen een aantal Spaanse ridders om toestemming vroeg om zich bij de kruistocht aan te sluiten kregen zij te horen dat zij zich beter konden concentreren op het verdrijven van de Moren uit Spanje. Urbanus II was ook helemaal niet blij met de hoeveelheid leken en geestelijken die mee wilden gaan, maar kon er weinig tegen doen. En hoewel de sfeer later veranderde, wijzen alle vroege bronnen erop dat de expeditie zuiver militair was bedoeld - het anti-islamitische karakter kwam pas later. En tja, toen de delegatie eenmaal in het gebied was en Byzantium had geholpen was het net zo makkelijk om even door te reizen en Jeruzalem te 'bevrijden'. En zo ontstonden diverse kleine ridderstaatjes in het Midden Oosten en werden overal West-Europese burchten opgericht.

Na de eerste kruistocht volgden nog een aantal andere kruistochten die steeds fanatieker en steeds anti-islamitischer werden, waarbij een deel van de deelnemers overduidelijk gedreven werd door de zucht naar rijkdom, macht en/of beloning in het hiernamaals.

En wat begon als een groep ridders, werd langzamerhand een groep geestelijke ridders, van waaruit de Johannieters en de Tempeliers zich ontwikkelden. En daar valt nog veel meer over te vertellen, maar dat kun je hier verder lezen.

Heb het zelf nog niet gelezen, maar heb mij laten vertellen dat voor wie geïnteresseerd is in de Tempeliers, de kruistochten en de (het?) heilige graal, het boek de Da Vinci Code van Dan Brown een aanrader is.